Başta ABD’de olmak üzere pek çok ülke Türkiye’yi, bazı önyargılar nedeniyle yanlış tanıyor. Bu yanlış önyargıları düzeltmek için Türkiye’nin etkin ve doğru tanıtımının yapılması gerekiyor.

Turkish Cultural Foundation (TCF), Türkiye’nin doğru tanıtımını yapmak için 2000 yılında ABD’de kurulmuş bir örgüt. Kurulduğu günden bu yana, Türk kültürünün korunması ve dünya çapında tanınması amacıyla özgün programlar hayata geçiren Vakıf, pek çok önemli projeye de imza atmış.

Turkish Cultural Foundation Genel Direktörü Güler Köknar, Türkiye’nin zengin kültürü, sanatı, mimarisi, tarih ve mutfağını Amerikalılarla tanıştırdıklarını vurgulayarak, Türk kültürünün korunmasına yönelik özgün projelerinin yanı sıra başka kuruluşların projelerine de destek verdiklerini belirtiyor.

Turkish Cultural Foundation, Türk kültürünü ABD’de tanıtmak için bazı programlar düzenliyor. Bize bu programlar hakkında bilgi verir misiniz?

Vakfımızın ana programlarını belli başlıklar altında toplayabiliriz: İnsandan-İnsana Kültürel Değişim Programlarımız altında etkili Amerikalılar için Türkiye kültür turları, Amerikalı öğretmenler için Türkiye araştırma gezileri düzenlemekteyiz ve Türk kültür ve sanatını tanıtan konferanslar organize etmekteyiz.

TCF ile Amerika Dünya Meseleleri Konseyleri (World Affairs Councils of America) arasında ortaklaşa başlatılan ABD çapındaki bir program ile Amerikalı öğretmenler Türkiye araştırma gezileriyle Türkiye’ye gelmekte. İki kuruluş arasında 2007 yılında başlatılan bu program çerçevesinde toplam 296 Amerikalı ortaokul ve lise öğretmeni, TCF tarafından sponsor ve organize edilen iki haftalık araştırma gezileriyle Türkiye’yi ziyaret etmiş bulunmaktadır.

Türkiye’yi etkili Amerikalılara tanıtmak ve ülkeye yönelik kültür turizmini arttırmak amacıyla, TCF, 2006 yılından bu yana düzenlediği kültür turlarıyla toplam 185 Amerikalıyı Türkiye’de ağırladı. Sanatçılardan, siyasetçilere, sivil toplum örgütü temsilcilerinden akademisyenlere uzanan geniş bir yelpazeden, Türk-Amerikan derneklerinin gösterdiği adaylar arasından seçilen misafirler, yoğun bir gezi programı çerçevesinde Türkiye’nin zengin kültürü, sanatı, mimarisi, tarih ve mutfağıyla tanıştırılmaktadır.

TCF’nin oluşturduğu gezi programı çerçevesinde özellikle Anadolu’nun bilinen turistik gezi programlarında fazla yer verilmeyen 1000 yıllık Türk kültür mirasına ait mekanlar ziyaret edilmekte ve misafirlerin Türk sanat, sivil toplum, iş ve fikir dünyası temsilcileriyle bir araya gelmelerine olanak tanınmaktadır. Türk kültür ve sanatının ABD’de tanıtılmasına bir önemli katkıyı yapan bir diğer TCF programı da Türk Sanat ve Kültür Konferansları programıdır. Müzelerin ve üniversitelerin işbirliği ve ev sahipliğinde gerçekleşen bu konferanslarla sadece 2010 yılında 1000’in üzerinde Amerikalıya Türk kültürü, tarihi ve sanatı hakkında bilgi verilmiştir.

Vakfımızın bir diğer önemli tanıtım faaliyeti de internet üzerinden gerçekleştirilmektedir. Türk kültürü,Türk müziği ve Türk mutfağı hakkındaki internet portallerimiz, www.turkishculture.org - www.turkishmusicportal.org - www.turkish-cuisine.org, dünya çapında milyonlarca kişinin Türk kültürü ve Türkiye hakkında bilgi edindiği portallerdir. 2010 yılında dünyanın 200 ülke ve bölgesinden 1.7 milyon kişi TCF portallerini ziyaret etmiştir.


Vakıf olarak Türk kültürünü tanıtmanın yanı sıra korunmasına yönelik de çalışmalar yapıyorsunuz. Türk kültürünü korumaya yönelik yaptığınız çalışmalar nelerdir?

Türk kültürünün korunmasına yönelik, özgün projelerimiz ve destek verdiğimiz başka kuruluşların projeleri mevcuttur. Bu alanda tamamlanmış çalışmalarımızdan biri Türk Gölge Tiyatrosu: Karagöz’dür. Geleneksel gölge tiyatrosunun dünyadaki en eski örneklerinden olan Karagöz ve Hacivat geleneğini yaşatmak ve gelecek nesillere aktarabilmek için TCF, hayali Metin Özlen’in sahnelediği 20 Karagöz oyununu filme alarak 5 DVD’lik bir koleksiyonda toplayıp sanatseverlere sundu. Bahse konu koleksiyon Turkish Culture Shop (www.turkishcultureshop.org) adlı sitemizden temin edilebilir.

2010 yılının sonunda ise çok önemli bir “koruma” projesini hayata geçirdik: Doğal Boya Araştırma ve Geliştirme Laboratuvarı – DATU (www.tcfdatu.org). Armaggan markasının desteğiyle kurulan DATU, dünyanın en zengin bitki florasına sahip Türkiye’nin doğal boya kaynaklarının tanıtılmasını, doğal boyamacılığın yeniden canlandırılmasını ve bu alanda kırsal kesimlerde istihdam yaratmayı amaçlamaktadır. DATU, kısa sürede, doğal boyada kullanılan, dünyanın en zengin doğal bitki ve böcek koleksiyonuna sahip olmuştur. Doğal boya analizinde en ileri teknolojiyi kullanan DATU, bu alanda Türkiye’nin önde gelen müzelerine ücretsiz hizmet vererek tarihi eserlerin korunması ve restorasyonuna da önemli hizmetler vermektedir.

Diğer yandan, TCF çok önemli “koruma” projelerine maddi destek vermiş ve öncü olmuştur. Bunlarda biri Türkiye Arkeolojik Yerleşimleri – TAY Projesi tarafında oluşturulan, Türkiye’deki Demir Çağı Yerleşimleri Envanteri projesidir; bir diğeri Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı tarafından geçen yıl tamamlanan Selçuklu Yapı Envanteri projesidir. TCF ayrıca, 2007 yılında ilk kez Türkiye’de gerçekleşen Uluslararası Doğu Halıları Kongresi (ICOC) çerçevesinde, Türk ve İslam Eserleri Müzesi’ndeki 118 tarihi halı ve kilimin restorasyonu ve sergilenmesinin sponsorluğunu üstlenmiştir. Global Heritage Fund adlı bir Amerikan kuruluşuna destek vererek, Kars’taki tarihi Namık Kemal evinin yeniden inşa edilip Namık Kemal Kültür Merkezi haline getirilmesine destek vermiş ve aynı kuruluşla işbirliğinde, 3 yıl süreyle, Çatalhöyük’teki arkeolojik restorasyon çalışmalarına maddi destek vermiştir.

Yurtdışında Türk sanatçıların yeterince tanındığını düşünüyor musunuz? Bu konuda vakfınızın yaptığı çalışmalar var mı?

Türk sanatçılarımızın dünya çapındaki bireysel başarıları hepimizin gurur kaynağı. Özellikle edebiyat ve sinema alanında Türkler ismini dünyaya kesinlikle duyurdu. Biz bu alanda daha altyapı temelli bir çalışma düşündük ve “Türk Kültür ve Sanatında Kim Kimdir” veri tabanı projesini geliştirdik. İstanbul şubemizde görevli bir sanat tarihçimiz tarafından yürütülen bu projede, Mart 2011 itibariyle yaklaşık 1750 Türk sanatçısının, 50’nin üzerinde kategori altında, dosyalarını yaratmış bulunmaktayız. Bu veri tabanının amacı İngilizce sanal ortamda sanatçılarımızı tanıtmak ve onlara ulaşımı kolaylaştırmaktır.

Bir diğer faaliyetimiz de Türk modern sanatının Amerika’da tanıtılmasına yöneliktir. Son 5 yıldır, en büyük modern sanat fuarlarından biri olan SOFA’nın (Sculpture Objects and Functional Art) New York ve Chicago fuarlarında bir Türk standı açarak modern Türk heykel ve cam sanatçılarını Amerikalı galerilere ve sanatseverlere tanıtmaktayız. Diğer yandan, uluslararası sanat faaliyetlerine davet almış bireysel sanatçılarımız da TCF’ye müracaatla
bu faaliyetlere katılmak için destek almaktadır.

2011 yılı için vakfınızın programında neler yer alıyor?

2011 yılında ABD çapındaki eğitim programımız 19 şehirde devam edecek. Şu sıralar bu şehirlerdeki Türkiye öğretmen eğitim çalıştaylarının programlarını koordine ediyor ve yazın düzenleyeceğimiz iki araştırma gezisiyle Türkiye’yi ziyaret edecek toplam 57 Amerikalı ortaokul ve lise öğretmenini belirlemeye başlıyoruz. 12-28 Eylül tarihleri arasında Türkiye kültür turumuz gerçekleşecek, bu gezide TCF’nin misafiri olacak etkili Amerikalıları seçme aşamasındayız. Bir yandan da 14-17 Nisan tarihlerinde düzenlenecek olan SOFA New York fuarına hazırlanırken, diğer yandan, TCF Sanat Danışmanı Prof. Dr. Nurhan Atasoy’un ABD çapındaki Türk kültür konferanslarını düzenliyoruz. İstanbul ofisimizde düzenlenen ve İstanbul’daki konsolosluk temsilcileri ve diğer yabancılara yönelik TCF kültür konferansları dizisi de devam edecek.